بیش از یک سال و شش ماه از تصویب سند توسعه گوهر سنگ کشور در وزارت صمت می گذرد اما همچنان این ماده ی ارزشمند معدنی دستخوش رخوت در تصمیم سازی و ضعف مدیریت زنجیره ارزش و پیاده سازی اهداف و ارکان این سند ارزشمند می باشد .
آسیب های سیاستگذاری ناشی از عملکرد انتفاع محور بخش خصوصی در سنوات اخیر و همچنین زیرسازی صنفی نامناسب ناشی از تعدد متولیان ، لزوم تاسیس شرکت یا سازمانی ملی تحت لوای حاکمیت ( دولت) برای ایجاد مصونیت این نهال نوپای اقتصادی – معدنی را گوشزد می نماید .
گوهر سنگ ایران نیازمند نگاهی عمیق و دلسوزانه و البته کلان نگر و اقتصاد محور می باشد تا دوران گذار را با موفقیت پشت سر بگذارد . بررسی اسناد بالادستی ، فضای کسب و کار ، اقتصاد ، اشتغال و همچنین سهم اقتصادی متصور برای این ذخیره معدنی گرانقدر انگیزه ای شد برای ترسیم و انتشار اقدامات لازم برای ایجاد و مدیریت زنجیره ی ارزش گوهر سنگ کشور . در ذیل به مهمترین اقدامات اولویتدار برای احیای این ماده معدنی مهم و ارزشمندکشور می پردازیم ؛
1-تاسیس مرکز(شرکت) ملی گوهرسنگ کشور
با هدف سیاستگذاری و مدیریت زنجیره ارزش این ماده معدنی از معدن تا بازرگانی خارجی
2-تدوین قوانین، آئین نامه ها و دستور العمل ها
با هدف ترسیم نحوه عملکرد حلقه های زنجیره ارزش
3-تعریف استانداردها
با هدف ساماندهی فضای کسب و کار ( محیط کار و نیروی انسانی) ، تعریف استانداردهای اکتشاف ، بهره برداری و تراش ، شناسایی و ارزش گذاری گوهر سنگها ، استانداردهای واردات و صادرات و تعرفه گذاری
4-تاسیس و تعیین آزمایشگاه های مرجع
با هدف تعیین اصالت ، ارزش گذاری و صدور شناسنامه و …
5-تاسیس اتحادیه صنف گوهرسنگ کشور
با هدف تجمیع مدیریت بخش خصوصی ، صدور مجوز ها ، پیگیری چالشها و نظارت بر عملکرد بخش خصوصی
6-تاسیس دفاتر تخصصی گمرکی
با هدف ارزش گذاری ، اخذ تعرفه های گمرکی و همچنین پیگیری اصلاح و تکمیل کدینگ تعرفه ها در وزارت صمت و گمرک کشور
7-مدیریت ساخت و توسعه تجهیزات
شامل سه حلقه ی اکتشاف ( روشها و تکنولوژی های نوین) ، بهره برداری و استخراج( ساخت و تامین واتر جت و …) ، تراش ( دقت و کیفیت بالای تراش فست )
8-ثبت و ضبط محدوده ها
با زیر ساخت سامانه کاداستر و طی مراحل ثبت و تثبیت آنها و انجام استعلامات مربوط به ماده 24 و تشکیل بانک اطلاعات ذخایر و پتانسیل ها
9-اکتشاف مناطق امیدبخش
با هدف تعیین ذخایر ارزشمند گوهرسنگ و تدوین اطلاعات اکتشافی و انتشار آن
10-بهره برداری از معادن و آنومالی های کشف شده
بر اساس روشها و استانداردهای نوین جهانی و توسعه این حلقه از زنجیره ارزش
11-ایجاد و توسعه کارگاههای ساخت
با هدف اشتغالزایی و خلق ارزش افزوده چندین برابری با سرمایه گذاری بخش دولتی و خصوصی و توسعه آن
12-آموزش و تحقیقات
با تاسیس مراکز تربیت مربی ، تدریس و صدور مجوز کار در سازمان فنی و حرفه ای و تدریس در دانشگاهها
13-تجارت داخلی
شامل مدیریت و توسعه بازار از معدن تا فروش سنگهای جواهر شده ،رفع موانع و ایجاد زیرساختهای تجارت داخلی ، تاسیس نمایشگاهها و مراکز تجاری دائمی و فصلی ، ایجاد زیرساختهای برندسازی و بالاخره رسانه و تبلیغات
14-تجارت خارجی
ثبت جهانی برندها ، عضویت در مراکز رسمی جهانی ، اخذ نمایندگی های استانداردهای جهانی ، خرید و واردات راف ( Run of mine – سنگ معدن) ، فروش سنگ جواهری در بازار های بین المللی ، تعیین و تبادل فست و راف با بازارهای هدف
15-ایجاد استارتاپها و شرکتهای دانش بنیان
با حمایت دانشگاهها ، مراکز تحقیقاتی و مراکز و نهادهای حاکمیتی