استان آذربایجان شرقی

تعداد معادن فعال + بلامعارض+ در حال تجهیز : 431

مساحت تحت معدنکاری استخراجی ( کیلومتر مربع) : 1875

درصد عرصه معادن به کل معادن کشور : 7.1

تعداد شاغلین در معادن : 34465 نفر

تعداد معادن مجاور مناطق روستایی محروم : 501

پتانسیل ظرفیت شغلی معادن برای منطقه محروم : 104440

5 طرح برتر معدنی استان :

تولید 800 هزارتن بلوم و بیلت -فولاد استانی -میانه
احداث کارخانه لیچینگ به ظرفیت 3 هزارتن مس کاتدی در سال – سونگون
تولید 70 هزار تن پودر آلومینا از نفلین سینیت سراب
تولید مس کاتدی به ظرفیت 100 هزارتن مس کاتد – ملی مس
توسعه معدن سونگون

تعداد کل طرح های مهم معدنی استان : 13

ارزش کلی طرح های معدنی استان ( میلیون دلار) : 1453

اشتغالزایی کل طرح ها ( نفر) : 1450

میزان استخراج ماده معدنی (تن) : 27095218

ارزش ماده معدنی تولید شده (میلیارد ریال ) : 54020

ایجاد ارزش افزوده در زنجیره ی محصولات(میلیارد ریال): 42135

صادرات مواد معدنی ( میلیون دلار ) : 966

مواد مهم معدنی استان به ترتیب فراوانی معادن فعال :

مصالح ساختمانی – سنگ تزئینی – گچ – پوکه معدنی- طلا – مس – خاک صنعتی – نمک – باریت – پرلیت

5 معدن بزرگ استان :

معدن مس سونگون
معدن مس انجرد
معدن نفلین سینیت سراب
معدن طلا روستای اندریان
معدن کائولن زنوز

چالشهای پیش روی معدن استان :

مهمترین چالش معدنی در استان سخت گیری بیش ازحد و عمدتا غیرتخصصی ارگان‌های دولتی برای اکتشاف یا بهره‌برداری معادن
معادن مواد معدنی مرتبط با صنعت ساختمان همانند آهک و گچ در آستانه تعطیلی هستند، چون بیشترین واحدهای تعطیل شده مربوط به صنعت ساختمان می‌باشد و این صنعت با رکود مواجه است و تنها 50 درصد معادن آذربایجان‌شرقی فعال هستند.
شرایط بحرانی معادن ناشی از فرا رسیدن سر رسید اقساط وام و انقضای پروانه‌های بهره‌برداری واکتشاف
آشنا نبودن معدنچیان با قوانین و مقررات معادن
خام فروشی مواد معدنی
بهره برداری های غیرمجاز و غیراصولی از معادن
پایین بودن نیروی تخصصی تجارت خارجی در بخش خصوصی و دولتی
تسهیلات ومسئله ی بروکراسی سخت و سود زیاد آنها
سهم اندک فعالیت های دانش بنیان در اقتصاد معدنی استان
مشکلات زیر ساختی : سوخت و انرژی ، آب ، معارضین ، بروکراسی اداری و انفعال شورای عالی معادن و کمیته تعامل استان

پیشنهاد و راهکارها ی عبور از چالشها :

ضرورت بازشناسایی ظرفیت‌های مواد معدنی در استان آذربایجان‌شرقی
ترغیب سرمایه گذاری و کسب توانمندی‌های تکنولوژیک روزآمد و مناسب در فعالیت‌های اکتشافی، ارتقاء کارآمدی و اثربخشی نظام سیاست‌گذاری و مدیریت اکتشاف، توسعه زیرساخت‌های حوزه اکتشاف، حمایت از توسعه فعالیت‌های اکتشافی در مناطق اولویت‌دار
افزایش سهم بخش خصوصی در صنایع معدنی، رقابت‌پذیر کردن محصولات معدنی و صنایع معدن در بازار داخلی و خارجی با تأکید بر توسعه فنآوری، برداشت صیا نتی از منابع و ذخایر معدنی به‌عنوان پپشتوانه راهبردی رشد و توسعه صنعتی و رعایت محیط زیست در فعالیت‌های معدنی و نهایتا مقوله بازسازی محیط زیست ومنابع طبیعی بعدازاتمام معدنکاری.
افزایش بهره‌ وری کل در بخش معدن و جلوگیری از خام فروشی با تکمیل زنجیره ارزش تولیدات معدنی و صنایع معدنی
تقویت و تغییر سیاستگذاری شورای عالی معادن از منفعل به فعال
تعامل با شرکت پخش و پالایش استان برای رفع مشکل سوخت
تغییر تعرفه های انرژی برای معادن
فعال شدن قوانین نظام مهندسی برای اصلاح روشهای استخراج معادن اعم از طراحی و نظارت و نقشه برداری به هنگام
پرهیز از صدور ابلاغیات موضعی و نا پخته
ارتباط عملی معدن با دانشگاه

مزیتهای نسبی معدنی استان :

۵۲ نوع مواد معدنی دراستان آذربایجان شرقی وجود دارد
از نظر معادن غنی، بکر و خام است که با سرمایه گذاری و فعال سازی آن ها، رونق اقتصادی و اشتغال زایی را در این منطقه به ارمغان خواهد آورد.
یک درصد مس دنیا درایران و ۳۰ درصد مس کشور در این استان وجود دارد
در آذربایجان‌ شرقی ۸ میلیارد تن ذخایر معدنی وجود دارد که ۵ میلیارد تن آن به نفلین سینیت، ۳ میلیارد آن به سایر معادن همانند آهک، گچ، مس، سنگ ‌های تزیینی و … اختصاص یافته است
وجود ظرفیت عظیم معادن فلزی
از نظر جغرافیایی این استان به بازارهای مصرف خارجی نزدیک است